Հայոց լեզու

Rolex SA,շվեյցարական ժամացույցների ընկերություն, որն արտադրում է ձեռքի ժամացույցներ և աքսեսուարներ: Ընկերությունը և իր դուստր ընկերություն Montres Tudor SA-ն մշակել են, արտադրել, տարածել և սպասարկել Rolex և Tudor ապրանքանիշերի անվան տակ վաճառվող ժամացույցներ: Հիմնադրվել է Հանս Վիլսդորֆի և Ալֆրեդ Դեվիսի կողմից 1905 թվականին Անգլիայի Լոնդոն քաղաքում՝ Wilsdorf and Devis անվանումով: Rolex ընկերությունը 1919 թվականին իր գործունեությունը տեղափոխել է Շվեյցարիայի Ժնև քաղաք: 2016 թվականին աշխարհի ամենախոշոր ապրանքանիշերի ցանկում «Forbes» ամսագիրը Rolex-ին տվել է 64-րդ տեղը: Rolex-ը ժամացույցների խոշոր ապրանքանիշ է, որն օրական արտադրում է շուրջ 2000 ժամացույց:Ալֆրեդ Դեվիսը և Հանս Վիլսդորֆը հիմնել են Wilsdorf and Devis ընկերությունը, որը վերջնական ստացել է Rolex SA անվանումը 1905 թվականին՝ Անգլիայի Լոնդոն քաղաքում: Այդ ժամանակ Վիլսդորֆի և Դեվիսի հիմնական առևտրային գործունեությունը եղել է շվեյցարական Hermann Aegler ընկերության ներմուծումը Անգլիա և արտադրել բարձրակարգ ժամացույցի օրինակներ Դեննիսոնի և ուրիշների կողմից: Այս ձեռքի ժամացույցները վաճառվել էին ոսկերիչներին, ովքեր հետագայում գրել են իրենց անունը ժամացույցի դաշտին: Wilsdorf and Devis ապրանքանիշի ժամացույցները նշված են եղել որպես «W & D»` ժամացույցի հետևի փականի ներսում: 1908 թվականին Վիլսդորֆը գրանցել է «Rolex» ապրանքանիշն ու բացել գրասենյակ Շվեյցարիայի Լա-Շո-դե-Ֆոն քաղաքում։ Ընկերության անվանումը՝ Rolex, գրանցվել է 1915 թվականի նոյեմբերի 15-ին: Մի պատմություն, որը երբեք չի հաստատվել Վիլսդորֆի կողմից, պատմում է այն մասին,որ այդ անունը ծագել է ֆրանսերեն horlogerie բառից, որը նշանակում է «նուրբ ժամացույցի մեխանիզմ»կամ էլ «ժամացույցի կատարելություն»: Վիլսդորֆն ասել է, որ իր ապրանքանիշի անվանումը հեշտ է արտասանել ցանկացած լեզվով: Այն հեշտությամբ արտասանվում է շատ լեզուներով և քանի որ բոլոր տառերն ունեն նույն չափը, կարելի է սիմետիկորեն գրել: Այն նաև կարճ էր և կարող էր տեղավորվել ժամացույցի ճակատային մասում։

Հայոց լեզու

Քաղաքի(ի) ծայրին գտնվող ճաշարանում նվագում էր մի կույր ջութակահար։ Նա հիանալի էր տիրապետում այդ գործիքին ու իր երաժշտությամբ հմայում էր բոլորին։ Այդ երեկո նա ճաշարան էր եկել աշխատանք գտնելու նպատակով։ Ճաշարանի(ի) տերը լսում է նրա կատարումերն ու աշխատանքի վերցում կույր ջութակահարին։
Մինչ ուշ գիշեր ճաշարանատերն ու ջութակահարը զրուցում են և վայելում իրենց թեյը։ Իսկ երբ գալիս է տուն գնալու ժամանակը, ճաշարանատերը նրան լապտեր է տալիս։
Ջութակահարն ասում է, որ իրեն լապտեր հարկավոր չէ, ինքը կույր է, և լույսն ու մութը միևնույնն են իր համար։
-Ես գիտեմ, որ քեզ լապտեր պետք չէ տան ճանապարհը գտնելու համար։ Բայց եթե տուն գնաս առանց լապտերի(ի), ապա մթության մեջ հնարավոր է ինչ-որ մեկին հանդիպես։ Վերցրու այս լապտերը․ չէ՞ որ ուրիշների մասին մտածելով, հոգ կտանես նաև քո մասին։Մի հրաժարվեք այնպիսի բանից, որը  Ձեզ պետք չէ, բայց կարող է պետքական լինել մյուսներին։

Հայոց լեզու

  1. Տրված գոյականները դարձրո´ւ հոգնակի:
    Ձև–ձևեր երկիր–երկրներ, աստղ–աստղեր, ցնցուղ–ցնցուղներ, արտ–արտեր, տարի–տարիներ, բեռ–բեռներ, պահարան–պահարաններ, գնացք–գնացքներ, թոռ–թոռներ, նվեր–նվերներ, սարք–սարքեր, թռչուն–թռչուններ, վայրկյան–վարկյաններ,  դուռ–դռներ, օր–օրեր, մուկ–մկներ, կածան–կածաններ, զենք–զենքեր, ձուկ–ձկներ, գրիչ–գրիչներ, տետր–տետրեր, կայարան–կայաներ, լեռ–լեռներ, դեզ–դեզեր, արկղ–արկղեր, հարց–հարցեր, վագր–վագրեր, ուղևոր–ողևորներ, անգղ–անգղեր, պարան–պարաներ, սանր–սանրեր:
  2. Յուրաքանչյուր բառի իմաստն արտահայտի՛ր բառակապակցությամբ.
    Ա.Դասագիրք–ուսումնական դասագիրք
  3. հեռագիր–շտապ հեռագիր
    արոտավայր–կանաչ արոտավայր
    լրագիր–թարմ լրագիր
    ծառաբուն–հաստ ծառաբուն
    մրգաջուր–թարմ մրգաջուր
    մրջնաբույն–փխրուն մրջնաբույն
    ծաղկեփունջ–գեղեցիկ ծաղկեփունջ
    միջնապատ–ամուր միջնապատ

    Բ.Վիպագիր–արձանագրություն
    մեծատուն–մեծ տուն ունեցող
    զինակիր–զինվոր
    ժամացույց– ժամ ցույցտվող
    կողմնացույց–կողմ ցույց տվող
    երգահան–երգ հորինող
    քարահատ–քարը հատող
    պատմագիր–պատմություն գրող
    քանդկագործ–քանդակ գործող

5. Երկու խմբի գոյականների հոգնակին կազմի´ր և օրինաչափությունը բացահայտի´ր:

դասագիրք–դասագրքեր
հեռագիր–հեռագրեր
արոտավյար–արոտավայրեր
լրագիր–լրագրեր
ծառաբուն–ծառաբներ
մրգաջուր–մրգաջրեր
մրջնաբույն–մրջնաբներ
ծաղկեփունջ–ծաղկեփնջեր
միջնապատ–միջնապատեր

Վիպագիր–վիպագիրներ
մեծատուն–մեծատններ
զինակիր–զինակիրներ
ժամացույց–ժամացույցներ
կողմնացույց–կողմնացույցներ
երգահան–երգահաներ
քարահատ–քարահատներ
պատմագիր–պատմագրեր
քանդակագործ–քանդակագործներ









6. Փակագծում տրված բառերը դարձրո´ւ հոգնակի և գրիի´ր կետերի փոխարեն:
Ամերիկացի-(վիճակագիր) վիճակագիրները վի պարզել են, որ օրվա ընթացքում ամենաշատը քայլում են անասնապահները (անասնապահ) ու հողագործները (հողագործ): Երկրորդ տեղում գյուղական նամակատարներ(նամակատար ) են: Հաջորդը մատուցողները ( մատուցող) ու (բուժքույր)բուժքույրերը են: Նրանցից զգալիորեն քիչ են քայլում ոստիկաները (ոստիկան), հետախույզները (հետախույզ) ու պահակները (պահակ): Ամենից քիչ քայլում են նահանգապետերը(նահանգապետ) ու նախարարները(նախարար):

7. Տրված գոյականները դարձրո´ւ հոգնակի և տեղադրի´ր նախադասությունների մեջ:

Կետորս, բանաձև, հրացան, նավապետ, շնաձուկ, ժամացույց:
Բոլոր նավապետներն էլ երազում են չբացահայտված կղզիներ գտնել:
Մեզ ասացին, որ բոլոր ժամացույցները հետ են ընկել, ու ոչ մեկը նույն ժամը ցույց չի տալիս:
Ասում են, որ շնաձկներին արյան հոտն է հրապուրում:
Այդ տարածքում աշխատող կետորսները հետևում էին կետին ու վախենում էին ,թե ևս մեկին այնուամենայնիվ կվնասի:
Ցուցադրվող հրացանները այդ նույն զինագործի որդիներն ու թոռներն էին սարքել:

Հայոց լեզու

Մի անգամ մարդը(Անձնանիշ), քաղաքի աղմուկից ու իրարանցումից հոգնած, որոշում է հոգեկան հանգստություն(իրանիշ) գտնել լուռ ու խաղաղ մի վայրում, ուր ոչ ոք(անձնանիշ) ու ոչինչ նրան չի խանգարի։

Եվ այդ վայրն անտառն էր։ Երբ ոտք է դնում այնտեղ, թվում է, թե քար լռություն է, բայց որոշ ժամանակ անց ծղրիդները(անձնանիշ) սկսում են ճռճռալ, թռչունները(անձնանիշ)՝ երգել, ծառերը(իրանիշ)՝ խշխշալ։ Նա որոշում է գնալ ավելի խուլ վայր(իրանիշ), որտեղ աղմուկն ավելի քիչ կլինի։

Մի քանի օր շարունակ փնտրտուքներից հետո նա(անձնանիշ) վերջապես գտնում է մի քարանձավ(իրանիշ), ուր այնքան խաղաղ ու աներևակայելի անդորր էր։ Բայց հանկարծ մարդը(անձնանիշ) նկատում է, որ ինչ-որ տեղից ջուր է կաթում։ Եվ որքան լուռ էր շուրջբոլորը, այնքան ավելի զգալի էր ջրի կաթիլների ձայնը(իրանիշ)։ Դա մարդուն շատ է բարկացնում։

Եվ նա(անձնանիշ) մտածում է, որ լռություն կարելի է ապահովել նաև սեփական տանը ձայնամեկուսացման միջոցով։ Վերջապես, երբ վերանորոգումն ավարտվում է, նստում է տան մոտ ու կրկին լռության մեջ այս անգամ լսվում է ժամացույցի(իրանիշ) սլաքների թկթկոցը։ Նա ժամացույցը հանում է ձեռքից ու շպրտում է։

Եվ ահա լության մեջ լսվում է նրա սրտի թփթփոցը․․․

Հոգու հանգստությունը կախված չէ արտաքին հանգամանքներից(իրանիշ)։ Ամեն ինչ գտնվում է ներսում՝ բոլոր խնդիրներն ու դրանց լուծումները(իրանիշ)։ Դադարեք մեղավորներ  փնտրելուց, սկսեք ապրել ինքներդ ձեր աշխարհում։

Հայոց լեզու

Բաց թողած տեղերում լրացրու և կամ եվ.

Ա.ագեվազ, ալեվետ, ալևոր, արևագալ, բևեռ, Գևորգ, գերեվարել, գինեվետ, գինեվաճառ, գոտևորել, երբևէ, դափնեվարդ, երևույթ, Երևան, թեթևոտն, թերևս, կարեվեր, հարևան, հոգեվիճակ, ձեվել, ոսկեվարս, եվրոպացի

Բ. կարևոր, համաեվրոպական, հետևակ, հոգեվոր, հեվասպառ, ոսկեվաճառ, ոսկեվորված, պարգևել, սեթեվեթ,սերկևիլ, սևակնած, վազեվազ, ուղեվճար, ուղևորվել, ունևոր, իսկույնևեթ, Եվրոպա,  Եվրոպական, օթևան

Գ. այգեվետ,  արևելք,  արևմտաեվրոպական,  բարևագիր,  Եվգինե,  Եվրախորհուրդ,    Եվրամիություն, երթևեկել, թեթևություն, Լևոնյան, հևիհև,  հոգեվարք, ոգևորություն,  պարգև,  ոսկեվազ, Սևան, սևեռուն, տարեվերջ:

Հայոց լեզու

Բաց թողած տեղերում լրացնել Օ կամ Ո.

Աականջօղ, ամենօրյա, այդօրինակ, այսօր, անդորրություն, անոթ, անողնաշար, անողոք, անորակ, անօգտակար, ապօրինի, բարձրորակ, բարօրություն, գիշերուզօր, դեղնազօծ, երկարօրյա, եղբորորդի, հնօրյա, քնքշորեն, օթոց, օրըստօրե, օրոցք:

Բ. ամանոր, ամենաորակյալ, անօդ, անորսալի, անօթևան, առօրեական, արագոտն, արծաթազօծ, արջաորս, բնօրրան, գանգոսկր, գիշերօթիկ, երկորյակ, ընդօրինակել, թիկնոթոց, թռչնորս, լացուկոծ, յուրօրինակ, վատորակ:

Գ. անօրինակ, արևազօծ, բարորակ, եռօրյա, հնաոճ, հնգօրյակ, հոտնկայս, հրանոթ, ճռվողյուն, մեղմորեն, մեղմօրոր, միջօրե, նմանօրինակ, նորաոճ, շորորալ, ողորկ, ոսկեզօծ, ով, որբանոց, չօգնել, պնդօղակ, սևորակ:

Դ. ամանորյա, անօգուտ, խաղաղօվկիանոսյան, կեսօր, հակաօդային, հատորյակ, հօգուտ, հողմակոծ, հօդս ցնդել, նախօրոք, ոսկեօղ, ոտանավոր, չարորակ, չօգտվել, պարզորոշ, վաղորդայն, քեռորդի, օդապարիկ, օթյակ:

Ե. անօրեն, առօրյա, բացօթյա, զօրուգիշեր, կիրակնօրյա, կրկնօրինակ, հանապազօրյա, հանրօգուտ, հոգս, միջօրեական, միօրինակ, նախօրե, չօգտագործել, ջրօրհնեք, սառնորակ, վառոդ, տարորոշել, տնօրեն, փղոսկր, օդանավ, օրրան:

Զ.արփիազօծ, հակաօրինական, հայորդի, նորօրյա, նրբօրեն, շաբաթօրյակ, ովքեր, չոգևորել, վաղորդայն, վաղորոք, տոթ, տարօրինակ, տափօղակ, ցածրորակ, փող, փորձանոթ, փոխօգնություն, օթևան, օվկիանոս, օրեցօր, օրորոց:

է–ե ուղագրություն

Բաց թողած տեղերում լրացրու Է կամ Ե.

Ա. Այժմէական, ամենաէական, աներկյուղ, առերևույթ, առէջ, բազկերակ, գետեզր, գոմէշ, դողերոցք, ելևէջ, եղերերգ, երբևէ, -լեկտրաեռակցել, ինչևիցէ, մանրէ, հնեաբան, մանրէ, նախերե, չեն,չէիր, որևէ, չէինք, ստորերկրյա:

Բ. աներևույթ, էական, էլեկտրաէներգիա, Էջմիածին, ինչևէ, լայնեզր, խուռներամ, ծովեզր, կիսաեփ, հրէշ, մանրէաբան, մեջք, միջերե, ներեկ, նրբերանգ, ողբերգակ, որևիցէ, չէի, պատնէշ, ջէկ, վերելակ, տիեզերք, ցայգերգ:

Գ. աներևակայելի, անէական, աշտէ (նիզակ), առերես, առօրէական, բազմերանգ, գրեթե, երբևիցէ, երբև-, որևիցէ, որևէ, ինչևիցէ, ինչևէ, երփներանգ, էակ, լայնէկրան, նրբերշիկ, չէր, վայրեջք, Վարդգես, վերելք, վերերկրյա, ցերեկ:

Հայոց լեզու

  1. Անհրաժեշտ տեղերում լրացնել Ը.

Ա. ակ-նբախ, ամենաընդունակ, այլընտրանք,առընթեր, գահընկեց, գիրկընդխառն, գործընկեր, գույն-զգույն, երկ-նչել, զուգընթաց, թրըխկ, լուս-նկա, հյուրընկալ, ձեռ-նտու, մակընթաց:

Բ. ակ-նդետ, ամենաընդունելի, անընդմեջ, գործընթաց, դասընկեր, դյուրըմբռնելի, երկընտրանք, թըխկ, խոչընդոտ, կոր-նթարդ, համընթաց, հատընտիր, մերթընդմերթ, չընկճվել, չր-խկոց, վերընձյուղվել:

Գ. ակ-նթարթ, ամենաընտիր, անըմբռնելի, անընդունակ, դասընթաց, ինքն-ստինքյան, համընկնել, ձ-կնկիթ, մեջընդմեջ, մթ-նկա, մթ-նշաղ, նախընտրել, որոտընդոստ, չրըխկ, չըմբռնել, սրընթաց, օրըստօրե:

Դ.անակ-նկալ, անընդունելի, արագընթաց, անընտել, առ-նչվել, դյուրընթեռնելի, խաղընկեր, խոյընթաց, հետ-զհետե, մակընթացություն, շ–ր–խկալ, չընդդիմանալ, չընկնել, վերընթաց, քարընկեց, օրընդմեջ:

2.      Որ շարքի բոլոր բառերում է գրվում Ը.

ա/ ակ-նբախ, ան-նդունակ, չ-նթերցել, չառ-նչվել, կ-նկճեն, վ-շշոց, թ-խկ, նախ-նթաց:

բ/ չ-նդունել, լուս-նկա, վայր-նթաց, գործ-նկեր, շր-խկոց, մակ-նթացություն, հատ-նտիր, ինքն-ստինքյան:

գ/ խոչընդոտ, անըմբռնելի, օրըստօրե, շրըխկ, նորընտիր, հյուրընկալ, անընդդիմադրելի, տասը:

դ/ սր-նթաց, մերթ-նդմերթ, առ-նթեր, չ-նտրել, խաղ-նկեր, ան-նդունելի, երկ-նտրանք, ակ-նթարթ:

Պատասխան Գ: